Matchen als succesvolle interventie

‘Ze staan in het bushokje en ze gaan er niet uit!’ Met een roodaangelopen gelaat en verwilderde blik stond haar collega in de deuropening van haar kantoor. Zij was de zorgcoördinator van deze VMBO-mavo. Het was pauze. De leerlingen waren naar de kelder-kantine of naar buiten gestroomd. Buiten betekende buiten op de stoep, voor en naast het gebouw. Een niet zo ideale situatie, maar een andere buitenplaats was er niet.

Angélique de Graaff

Regels

Omdat de stoep een openbare plaats is, waren er regels waaraan de leerlingen zich moesten houden. Zo mochten ze zich uitsluitend voor en naast de school ophouden en niet een rondje om lopen, langs een achterliggende basisschool of zelfs de stoep verlaten om een wandelingetje in een naburig park te maken. Er was nog een regel: de leerlingen mochten niet zitten, staan of hangen in het bushokje op de stoep. Oudere buurtbewoners durfden anders in de schoolpauze bij deze halte de bus niet meer uit.

Gevoel voor drama

De collega bracht zijn onheilstijding met gevoel voor drama. ‘Ik heb ze verzocht daar weg te gaan!’ hijgde hij. ‘Een grote bek terug, kon ik krijgen!’ De zorgcoördinator stond op van achter haar bureau: ‘Als jij verder surveilleert aan de zijkant, loop ik wel naar het bushokje,’ stelde ze voor. ‘Nou,’ brieste de collega nog wat na, ‘ik denk dat er een harde aanpak nodig is. Ze willen van geen wijken weten. Ze lachten me ook nog vierkant uit!’ ’Om wie gaat het?’ informeerde ze. ‘Mehmet, natuurlijk, Yuksel en Erol’ hij somde de spaarzame Turkse leerlingen op die de school telde.

Ramp-toerisme

Ze liet haar collega door de zijdeur uit naar buiten en nam zelf de route door de voordeur. Vanaf het bordesje zag ze hen staan. Dicht opeengepakt tegen de zijruit. Zo konden ze alledrie met hun rug naar de schooldeur staan. Toen ze de trap afliep zag ze wat opgeschoten jongelui in de richting van het bushok slenteren: ‘ramp-toerisme’ wist ze. Bruggers speelden tikkertje en een zittenblijver uit de eerste riep met overslaande baard-in-de-keelstem: ‘Hé Mehmet! Ze komen je halen, hoor!’ Ze kon een glimlach niet onderdrukken: ‘Probeer tenmínste verstáánbaar te gillen, Jermaine,’ plaagde ze.

‘Als jullie verder met hen willen praten kan dat, maar dan moet je even meelopen’

Gesprek

Toen ze langs de opgeplakte ruggen de voorkant van het bushokje bereikte, zag ze een tweetal haar volstrekt onbekende jongens zitten op het bankje. Zichtbaar ook Turks. Ze keek van hen naar haar eigen leerlingen en weer terug. De drie opeengeplakte jongens kwamen wat los van hun glazen ruggensteun en keken wat uitdagend om zich heen. Ze keken haar niet aan. De energieke dame stak haar hand uit naar de haar onbekende jongens: ‘Hallo daar. Ik ben Jacqueline en ik geef hier les.’ En terwijl ze met een hoofdbeweging naar haar leerlingen toe knikte: ‘Ook aan deze drie heren hier.’ Terwijl de onbekende jongens haar de uitgestoken hand drukte, en hun naam mompelden, zei ze: ‘Ik heb over jullie niets te zeggen, dus als jullie hier blijven zitten is dat goed, natuurlijk. Maar jullie vrienden hier,’ en ze klopte de dichtst bij staande goedmoedig op de bovenarm, ‘mogen hier niet staan. Regel van de school, sorry. Als jullie verder met hen willen praten kan dat, maar dan moet je even meelopen.’ En tegen haar eigen leerlingen: ‘Kom op Yuksel, Mehmet, Erol, dan kunnen jullie verderop je gesprek afmaken en kunnen jullie vrienden toch opletten of hun bus eraan komt.’

Zonder poespas

De collega komt aan het eind van de dag verhaal halen: ‘ze hebben niet eens op hun donder van je gekregen! Zo krijg je toch nóóit respect van ze?’ De zorgcoördinator kijkt hem aan: ‘wat was het, denk je, dat maakte dat ze zonder poespas uit het bushok kwamen?’