5 vragen aan ‘eenzaamheidscoach’ Mariska van der Zee
Een tv-programma inspireerde de dertig jaar jonge Mariska van der Zee om zich te gaan specialiseren in eenzaamheid. Dat is een maatschappelijk fenomeen dat volgens haar geen typische ‘ouderenkwaal’ is. Uit eigen ervaring weet zij dat juist veel jonge mensen ermee te maken hebben. ‘Het is niet cool om te zeggen dat je eenzaam bent als je jong bent. En misschien begrijp je ook niet dat wat je voelt een gevoel van eenzaamheid is.. Juist omdat eenzaamheid vooral aan ouderen gelinkt wordt. Maar kijk maar naar mij. Ik was het ook, en heb er werk van gemaakt. En zie nu hoe goed het met me gaat!’
Waarom ben jij eenzaamheidscoach geworden?
‘Onbewust was ik vanuit mijn jeugd al veel bezig met het thema ‘eenzaamheid’. In de vakanties werkte ik namelijk bij een verzorgingshuis. Als ik door de gangen liep viel het mij regelmatig op dat de bewoners veel mopperden en negatief over elkaar praatten. Ik wilde dingen gaan organiseren die maakten dat zij op een leuke manier oud konden worden, en waardoor zij zich misschien ook wel minder eenzaam voelden. Dit werd werkelijkheid toen ik bij het welzijnswerk ging werken als ouderenwerker.’
In 2015 zag ik het tv-programma ‘Nooit meer Alleen’. Vijf mensen die zich eenzaam voelden, werden begeleid door een coach. Ik herkende het uitzichtloze gevoel van deze mensen en daardoor werd ik geraakt door het programma. Wat opviel was de manier waarop de coach haar werk deed en ik dacht ‘Wat die vrouw op tv doet, wil ik ook!’ Ik besprak het programma met mijn leidinggevende en mocht mij inschrijven voor de opleiding ‘Specialist Eenzaamheid’ bij Faktor5. Hier heb ik veel geleerd, óók over mezelf.’
Hoe beschrijf jij je eigen vak?
‘Inmiddels heb ik dus mijn eigen praktijk ‘Hersenkracht’. Ik coach mensen die zich eenzaam voelen. Dat doe ik onder andere door mensen meer inzicht te geven: waar komt het gevoel van eenzaamheid vandaan, en wat kunnen zij eraan doen om daar verandering in te brengen? De aanpak verschilt per persoon. Cliënten kunnen zich om verschillende redenen eenzaam voelen. Het kan bijvoorbeeld gaan om een gemis van een partner, maar het kan ook gaan om een klein sociaal netwerk. Of een groot netwerk. Wat eigenlijk niet passend is bij de individuele behoeften van de persoon. Het is altijd zoeken naar de onderliggende behoefte die eenzaamheid veroorzaakt. En dat maakt het werk zo leuk!
Hoe help jij mensen die eenzaam zijn?
‘Ik coach zowel één-op-één als in een groep. Het voornaamste wat ik doe om mensen op weg te helpen, is hen meer bewust te laten maken van hun sterke kanten. Zo kunnen zij steeds meer uit hun comfortzone stappen, en kan hun zelfvertrouwen groeien. De opdrachten die ik hen aanreik, helpen daarbij. Net zoals de creatieve werkvormen die ik aanbied, zoals kleien en schilderen. Het mooie aan de groep is dat mijn cursisten zich aan elkaar optrekken. Ze zien van elkaar: ‘O, die doet het zo. Misschien kan ik het ook zo proberen’. De cursisten leren dus niet alleen van mij als coach, maar helpen elkaar ook op weg.
Het mooie aan de groep is dat mijn cursisten zich aan elkaar optrekken
Wat wil jij voor anderen betekenen?
‘Ik wil ervoor zorgen dat mensen inzicht krijgen in hun eigen behoeften en daarna zelfstandig door kunnen. De meeste cursisten komen binnen met het idee van ‘Ik weet het allemaal niet’. Maar gaandeweg zie ik ze groeien en een ontwikkeling doormaken. Daar krijg ik echt energie van, als ik dat zie! Laatst begeleidde ik bijvoorbeeld een vrouw die pas gescheiden was. Zij voelde zich erg onzeker. Ik ben met haar aan de slag gegaan met de cursus ‘Leef’. Vóór de cursus zou ze nooit voor zichzelf opgekomen zijn. Maar laatst vertelde ze dat ze net een nieuw bed had gekocht, dat een week na de aanschaf in de reclame bleek te zijn. Dit was dus niet tegen haar gezegd door het winkelpersoneel. Ze was zó verontwaardigd, dat ze is teruggegaan naar de winkel om verhaal te halen. Ze was dus heel goed voor zichzelf aan het opkomen, terwijl ze dit niet doorhad. Heel leuk om te merken! En ook mooi om haar daarop te kunnen attenderen, waardoor haar zelfvertrouwen nog meer groeide. Ook begeleidde ik een vrouw die allerlei hulp had gehad, maar bij wie niets echt aan leek te slaan. Twee weken na afloop van de cursus zei ze: ‘Mede dankzij de cursus ‘Creatief Leven’ gaat het zó goed met me, dat ik denk dat ik geen andere hulp meer nodig heb.’ Dit was zó’n groot compliment voor me; echt heel gaaf!’
Wat zijn jouw toekomstdromen?
‘Ik heb er een heleboel! Zo wil ik een online programma gaan maken speciaal voor mensen die één-op-één coaching of groepscoaching nog een te grote stap vinden, of misschien ver weg wonen. Verder wil ik praten over de gevoelens van eenzaamheid normaliseren. Het is nog niet cool als je als jongvolwassene zegt: ‘Hé, ik voel me eenzaam’, omdat eenzaamheid vaak gezien wordt als een typisch ‘ouderenprobleem’. Toch zeggen de cijfers iets heel anders: de meeste mensen die zich eenzaam voelen, zijn tussen de 18 en 65 jaar. Ik denk dat veel jongere mensen er moeite mee hebben om toe te geven dat zij zich eenzaam voelen. En dit terwijl iedereen het gevoel kent. Het hoort erbij na een verandering in je leven. Na een verhuizing naar een andere stad bijvoorbeeld, of na een scheiding. Wat ik zou willen, is dat mensen eenzaamheid als iets gaan zien wat bij het leven hoort, en als een zaak waar zij iets aan kunnen doen als zij er last van hebben. Net zoals bij depressies en bij burn-out bijvoorbeeld. Hierbij wil ik als een voorbeeld gaan fungeren. Het is mij ook overkomen. Maar ik heb er werk van gemaakt, en kijk eens hoe het nu met me gaat. Het kan ook anders!’
Specialisten in jouw buurt
-
Schiet je bij het minste of geringste uit je slof? Heb je het gevoel dat je elk moment op ontploffen staat, alsof er een bom in je tikt die elk moment af kan gaan? -
Veel liep dit jaar anders dan je had verwacht. Plannen zijn geannuleerd, aangepast of uitgesteld. Misschien ben je door alle onrust minder productief geweest en is er weinig terechtgekomen van je goede voornemens. Dat is allemaal oké. -
Een kind wordt geboren als een onbeschreven blad. Deze heeft later nog veel lessen te leren, ervaringen door te maken en ook tijd nodig om zich te ontwikkelen. -
Je niet gehoord of gezien voelen maakt diepe indruk. We maken dit overal mee, in relaties en/of op het werk. -
Je draait de kalender om naar de volgende maand. Om de naam van je zus staat een grote, rode cirkel. Nu alweer?! Juist voor één van de belangrijkste personen in jouw leven, weet je nooit een goed cadeau uit te kiezen -
We vetten onze huid in na het douchen. We vijlen, knippen en lakken onze nagels. We gaan naar de kapper om ons haar te onderhouden. -
Weet je stiekem wel dat je beter voor jezelf zal moeten zorgen, maar weet je niet hoe je dat moet doen? We leven tegenwoordig zo op de automatische piloot, dat we nauwelijks nog kijken naar wat wij zelf nodig hebben. -
Een vraag aan alle moeders: hoe vaak heb je écht alleen aandacht voor jezelf? Je kan bijna niet geloven hoe weinig dat is. De hele dag door loop je namelijk op je tenen, ben je aan het rennen, vliegen en dat alles zorgt voor zoveel stress. -
Lieve hardwerkende vrouw, ik schrijf aan jou. -
Toen mijn moeder de diagnose ‘terminale kanker’ kreeg, was het alsof de hele bodem onder ons bestaan werd weggeslagen. Na de schok kom je als vanzelf in een rouwproces en verkeer je in standje ‘overleven’.