Leren leven als KOPP-kind
Naar schatting zijn er in Nederland zo’n 400.000 ouders met psychische problemen. De kinderen hiervan groeien op als KOPP-kind: Kind van Ouder(s) met Psychische Problemen. Voor een deel van deze kinderen betekent dit een heel zware jeugd. Ook in de toekomst zullen zij de psychische gevolgen hiervan blijven ondervinden. Als je opgegroeid bent als KOPP-kind blijft je dat namelijk je hele leven achtervolgen.
KOPP-kind
Ouders van KOPP-kinderen hebben meer moeite met het opvoeden. Hun eigen psychische problemen staan hen hierbij in de weg, waardoor ze minder; medeleven kunnen tonen/ fysiek in staat zijn om voor het kind te zorgen of structuur kunnen bieden aan hun kind(eren). Het draait in zo’n gezin vaak meer om de ouder(s), terwijl het andersom zou moeten zijn. Voor een kind voelt het soms alsof hij voor ouder moet spelen, terwijl dit onnatuurlijk gedrag is. Het kind krijgt problemen voor z’n kiezen waar je als kind niet mee geconfronteerd zou moeten worden. Het is dan lastig om echt kind te zijn.
Een traumatische ervaring
KOPP-kinderen lopen meer kans dat ze getraumatiseerd raken. Hun ouder(s) zijn emotioneel minder beschikbaar en voorspelbaar. Vaak al vanaf hun babytijd ervaren ze het hechten als onveilig of verwarrend. Hierdoor ervaren ze hun eigen grenzen minder of zelfs helemaal niet. Wanneer je je eigen grens aangeeft, kan je ouder dan ook nog eens afwezig of boos reageren. Als een kind zich in zijn vertrouwde omgeving onveilig voelt, is hij van binnen emotioneel verward. Bij geweldsmisbruik valt dit gevoel van veiligheid helemaal weg. Het meemaken van misbruik is een zeer traumatische ervaring en zorgt voor een hoop (vaak blijvende) psychische gevolgen. Tijdens de jeugd, maar ook in het volwassen leven kunnen de gevolgen (van binnen voortdurend) merkbaar zijn. Hierbij kun je denken aan:
- angsten, paniekaanvallen
- depressiviteit
- slapeloosheid of nachtmerries, badend in het zweet wakker worden
- een concentratiestoornis
- je emoties niet onder controle hebben
Het is lastig om dan echt kind te zijn
Moeite met intimiteit
‘Er is een heel lange lijst met psychische klachten die dagelijks voor lastige situaties kunnen zorgen. Bijvoorbeeld in stressvolle situaties op het werk, op school of in relaties. Een dergelijke emotionele lading kan je, vaak onbewust, aan de traumatische gebeurtenissen uit je verleden herinneren’, legt therapeut Sypke Visser uit. Sypke Visser is opgegroeid als KOPP-kind en is therapeut bij zijn eigen praktijk voor integratieve psychotherapie. Het aangaan en vasthouden van een intieme relatie is, voor mensen die als kind zijn opgegroeid in een leefsituatie die structureel te weinig emotionele steun en voorspelbaarheid bood, extra moeilijk. Hun vertrouwen in de ander is dikwijls beschaamd, waardoor er een chronisch gevoel van onveiligheid in hun binnenste aanwezig is. Los van hun wil reageert hun lichaam nog steeds alert, net als vroeger. Dit is lastig en verwarrend in relaties en leidt dikwijls tot problemen in het contact.
Hulp zoeken
Wanneer je als ouder(s) te maken hebt met psychische problematiek bij jezelf kan het extra zwaar zijn om je kind(eren) te bieden wat ze nodig hebben. Gevoelens van schuld en schaamte spelen, maar ook angst dat je kind(eren) uit huis geplaatst zullen worden. Hierdoor ben je minder snel geneigd om hulp te zoeken. Sommige ouders weigeren daarom hulp. Hierdoor wordt er niks aan de situatie veranderd, terwijl er wél behoefte aan is. Het is heel belangrijk om voorzichtig met de ouders in gesprek te gaan op een invoelende manier, zonder te oordelen, als er een vermoeden bestaat dat de ouders psychische problemen hebben waar het kind de dupe van is. Signalen die hierop kunnen wijzen, zijn soms heel subtiel doordat een kind zich gedraagt als een ouder of geen vriendjes of vriendinnetjes mee naar huis wil nemen. Soms zijn de signalen nóg duidelijker en zie je dat kinderen overal alleen naar toe gaan, waar anderen hun ouders mee hebben, of er bijvoorbeeld altijd onverzorgd uit zien.
Gun jezelf regie over je leven
Sypke weet uit eigen ervaring hoe belangrijk het voor een KOPP-kind is om over zijn jeugd te praten en dat dit een helende werking heeft. ‘Ik heb zelf ondervonden hoe helend het is om ‘oude’ en pijnlijke gevoelens weer in het bewustzijn toe te laten en rustig en veilig opnieuw door te leven. De kracht die daardoor ontstaat, is van onschatbare waarde. Ben jij een KOPP-kind? Gun jezelf dan een toekomst waarin je niet langer slachtoffer van je eigen herinneringen en reacties bent, maar neem weer de regie over je leven. Ik kan je daarbij misschien helpen. Samen delen is onderweg gaan naar helen.’
Specialisten in jouw buurt
-
In onze moderne wereld, waar stress en burn-outs helaas steeds vaker voorkomen, is het belangrijk om op verschillende manieren te zoeken naar een verbetering van de geestelijke gezondheid. Eén van die manieren, verrassend genoeg, is het leren van een nieuwe taal. -
Wanneer je een trauma ervaart, lijkt het alsof je brein op tilt slaat. Spanning en stress hopen zich op tot het punt waarop je niet meer normaal lijkt te functioneren. -
Naomi had er al haar hele leven last van: een vaak ongefundeerde angst die ieder moment de kop kon opsteken. Ze had geen idee hoe ze daar kon afkomen. Ze had al vele therapieën gevolgd en ondergaan. -
Eigenlijk zijn we allemaal een radertje in het grote geheel. Onderdeel van een systeem. Van je gezin, je werk, je vriendengroep. Als er één radertje stagneert, heeft dat invloed op de rest. -
Je bent zó moe. Dagelijks ben je in de weer met vroege wekkers, je gezin, je baan, je sociale contacten, je werk. Je staat continu onder druk. -
Het is soms heerlijk om je even onder te dompelen in een warm bad. Om dat verwenmomentje écht compleet te maken, kun je je bad verrijken met een lekkere badolie, of een lekkere combinatie van oliën. -
Je had je het ouderschap zo anders voorgesteld. Een beetje zoals op die plaatjes in lifestyle magazines. Je zag het al helemaal voor je. En alhoewel je dol bent op je kinderen – je zou ze voor geen goud willen missen – pakte dat idyllische beeld in de praktijk toch wat anders uit. -
Brigitte (43) is door meer inzicht in deelpersoonlijkheden rustiger en meer in balans. Maar dat was een tijd geleden wel anders. Ze heeft een erg drukke baan en daarnaast heeft ze een gezin draaiende te houden. -
Wist je dat hypnotherapie een goede methode is om allerlei mentale en fysieke klachten aan te pakken? Iedereen loopt in het leven bepaalde littekens op. Sommige klein, anderen juist groot. -
Tamar (37) merkte vlak voor de feestdagen dat ze steeds meer fysieke klachten kreeg: hoofdpijn, vermoeidheid, prikkelbaar en slecht kunnen slapen omdat ze alleen maar lag te piekeren. En dan die huilbuien steeds op de meest onverwachte momenten. Jeetjemina, zo kende ze zichzelf helemaal niet.