relatie

Zorg voor meer verbinding in je relatie

Je kent het misschien wel: er gebeurt iets tussen jou en je partner en je begint met een enorme lijst van wat er allemaal niet goed is. Vervolgens trekt je partner zich terug, waardoor je nóg meer in de aanval gaat. In de Emotionally Focused Therapy van Sue Johnson noemen we dit de ‘dans van de aanvaller en de terugtrekker’.

De chimpansee en de schildpad

Een mooi metafoor is die van de chimpansee en de schildpad. Het aanvallen van de chimpansee is protestgedrag over het verlies van de verbinding. Het stilzwijgen van de schildpad is het beschermen van de relatie. ‘Als ik nou maar niets zeg’, denkt de schildpad, ‘dan escaleert de boel niet’. Hij denkt: ‘Ik ga erover nadenken en over 3 dagen kom ik terug’, maar hij zegt hier niets over.

Terugtrekken

Het werkt als een rode lap op een stier voor de chimpansee en deze klopt nog harder op het schild van de schildpad. Deze trekt zich nog meer terug en blijft bijvoorbeeld een uurtje langer op kantoor, gaat meer sporten of met vrienden weg.

Klusjes doen

De volgende fase is dat de schildpad klusjes gaat doen, zoals de afwasmachine uitruimen en de kinderen vaker in bed leggen. Hij/zij denkt: ‘Als ik nou maar goed mijn best doe, dan gaat hij/zij mij wel meer waarderen.’ Dit alles is aangepast gedrag, waarbij de kwetsbare ‘ik’ achterwege wordt gelaten.

Het werkt als een rode lap op een stier voor de chimpansee

Moe

Doordat de schildpad niet in de authentieke zelf zit, maar in de aangepaste zelf, kan de schildpad hiervan uiteindelijk in een burn-out raken. De chimpansee overigens ook, want die is moe van het duwen en trekken. Het is niet zo dat je een chimpansee of een schildpad bent. Je vertoont het gedrag ervan en dit is niet in elke situatie hetzelfde. Hieronder vind je een lijst van protestgedrag (de chimpansee) en terugtrekgedrag (de schildpad).

Protestgedrag

Porren, prikken, iets in twijfel trekken, beschuldigen, eisen, plakkerig gedrag, klagen, de confrontatie opzoeken, aanvallen, de ander kleineren, ondervragen, zeuren, de ander de schuld geven, bekritiseren, overal ruzie om maken, de baas spelen, schreeuwen om je punt te maken, iemand door het huis achterna lopen, voortdurend bellen of appen, veroordelen en afkeuren.

Terugtrekkend gedrag

Redeneren, je verdedigen, je mond houden, het probleem bagatelliseren, advies geven, humor gebruiken, van je afzetten, vermijden, niet reageren, je afsluiten, sussen, kalmeren, inschikkelijk doen, de aandacht afleiden, je verweren tegen beschuldigingen, je terugtrekken, de kamer uit gaan en verstarren.

Datum: 17 december 2017