‘Jij bent geen doorsnee uitvaartondernemer’
Empathisch vermogen: als je het mij vraagt een eigenschap die je als uitvaartondernemer niet mag missen. Dit werd mij nog eens duidelijk bij het begeleiden van Dennis en Soof. Dit oudere echtpaar was al vijftig jaar bij elkaar. Helaas – zoals een van de velen – leed Dennis aan kanker. Inmiddels ging het bergafwaarts met hem, en was het zelfs zo dat het einde in zicht was. Het stel wilde daarom hun afscheidswensen met mij bespreken. Dit hadden zij aanvankelijk bij een grote uitvaartondernemer willen doen – de uitvaartmaatschappij waar zij bij verzekerd waren. Het voert te ver om de precieze reden toe te lichten. Maar na het meemaken van een nare ervaring bij deze grote uitvaartmaatschappij, zijn ze door hun praktijkondersteuner uiteindelijk naar mij doorverwezen. Zij kende mij, en had gezegd: ‘Bram past wel bij jullie’.
‘Weer zo’n uitvaartondernemer’
En of dat écht zo zou zijn, moest blijken tijdens de voorbespreking. Dit oriënterende gesprek vond plaats in het huis van Dennis en Soof. Hun kinderen waren er ook bij. Hun jongste zoon was aanvankelijk sceptisch, en stelde zich haast vijandig jegens mij op. Dit had te maken met de eerder opgedane nare ervaring. Ik hóórde hem gewoon denken: ‘Héb je weer zo’n uitvaartondernemer, zo’n typische zwarte kraai’. Ook vond hij het maar vreemd dat de voorbespreking bij mij altijd vrijblijvend is – iets waar ik uit principe voor heb gekozen. Dat mensen keuzevrijheid hebben, vind ik namelijk het allerbelangrijkste. Als het tijdens de voorbespreking niet blijkt te klikken, dan hoeven mensen niet met me in zee. Hoe dan ook: in het begin verliep de voorbespreking van Dennis en Soof dus wat stroef. Maar na een tijdje te hebben gepraat met het gezelschap over alle verschillende mogelijkheden – inclusief de sceptische zoon – heb ik toch het tij weten te keren.
‘Mensen waarderen mijn laagdrempeligheid’
Luchtig
Hoe dit mij is gelukt? Als ik met mensen in gesprek ga, laat ik altijd merken dat ik een hele normale vent ben. Ik deins er bijvoorbeeld niet voor terug om ook dingen over mezelf te vertellen, en ervaringen te delen waar mensen zich in kunnen herkennen. Ik zeg altijd: ik heb een rugzak die ik gedurende mijn leven heb gevuld met ervaringen en belevenissen. Daar waar dat gepast is, leg ik zo’n ervaring neer. Van mij hoeft het allemaal niet zo strak en zakelijk. Het mag wel wat luchtiger zijn. Er zijn uitvaartondernemers die er bijvoorbeeld voor kiezen om in stilte te werken. In mijn werkruimte staat altijd de radio aan – iets wat mensen horen als ze me bijvoorbeeld aan de telefoon hebben, of als ik hen bij mij in mijn kantoor ontvang. Ook met mijn kleding probeer ik uit te dragen dat ik gewoon ben wie ik ben. Mijn stijl is te omschrijven als ‘business casual’. Hoewel ik op de dag van de afscheidsdienst wél strak in het pak ga, draag ik op de rest van de dagen gewoon een overhemdje, zónder stropdas. Mensen waarderen deze laagdrempeligheid. Zo hoor ik vaak: ‘Goh, jij bent eigenlijk helemaal niet zo’n doorsnee uitvaartondernemer.’
Het noodlot
Terugkomend op Dennis en Soof was de situatie inmiddels zo dat de afscheidsdienst van begin tot eind al in de draaiboeken was vastgelegd. Als alles volgens plan zou verlopen, dan zou de dienst prachtig zijn, en helemaal naar hun wensen zijn. Maar niet alles verliep volgens plan. Sterker nog: het noodlot sloeg toe. Ineens moest Soof acuut worden opgenomen in het ziekenhuis. Ze had last van haar buik gekregen, en die pijn bleek na controle het gevolg te zijn van een darmperforatie, een scheur in de darmwand. Een zeer ernstige afwijking, die kan leiden tot de dood. Dit nieuws sloeg in als een bom. Maandenlang leefde Soof langzaam naar het afscheid van haar man toe. Nu was het zelfs nog maar de vraag of ze dat nog wel zou meemaken. Een dag na Soofs ziekenhuisopname, ging Dennis ernstig achteruit, en was het duidelijk dat hij elk moment kon sterven. Door de kritieke toestand van zijn vrouw kon het stel geen fysiek afscheid van elkaar nemen. Dit moest virtueel gebeuren. Heel heftig. Moet je je voorstellen: je partner, met wie je vijftig jaar lief en leed heb gedeeld, niet in je armen kunnen sluiten om afscheid te nemen. In zulke heftige situaties komt mijn empathisch vermogen van pas. Door te luisteren, begrip te tonen en door veel te praten, heb ik Soof en de rest van de familie zo goed mogelijk proberen te steunen.
Mooie afscheidsdienst
In de tijd tussen het overlijden van Dennis en de afscheidsdienst moest Soof een zware buikoperatie ondergaan. Het organiseren van de dienst heb ik verder met de kinderen opgepakt. Dit verliep allemaal soepel – inmiddels waren we zelfs een echte band aan het opbouwen. Gelukkig slaagde de operatie, en kon Soof ook bij de afscheidsdienst zijn. Deze verliep 100% zoals deze ook was gepland in de draaiboeken. De zaal zat met meer dan honderd man stampvol, en de mooie voordrachten, het aansteken van de kaarsen en muziekstukken – onder andere ‘Papa’ van Stef Bos – zorgden voor de perfecte afwisseling. Omdat het plotselinge afscheid tussen Soof en Dennis zo wrang was, was ik ontzettend blij dat Soof aangaf dat zij de dienst prachtig vond, en dat ze onze samenwerking als heel prettig heeft ervaren. En zij was niet de enige. Naderhand zei de aanvankelijk zo sceptische zoon zelfs: ‘Goh, ik geloof dat we er een nieuwe vriend bij hebben gekregen.’
Bram Kuipers
Specialisten in jouw buurt
-
We verzekeren ons voor van alles en nog wat en over de ene verzekering denken we liever net wat langer na dan de andere. Toch denken en praten we liever nog niet altijd over een uitvaartverzekering. Ook al praten we er niet veel over, zo’n 70 procent van de Nederlanders heeft een uitvaartverzekering afgesloten. -
Heb jij weleens nagedacht over rouwvervoer? Meestal wordt een rouwauto gebruikt om de overledene naar de laatste rustplaats te vervoeren, maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden. -
Een groene uitvaart: waarom zou je daar, wanneer je altijd milieubewust leeft en duurzame keuzes maakt, niet voor kiezen? Er zijn veel mogelijkheden om de impact van jouw afscheid op het milieu zo klein mogelijk te maken. -
Ooit heb je er eentje afgesloten: een uitvaartverzekering. Maar weet je eigenlijk (nog) wel voor welke soort verzekering je hebt gekozen? -
Ieder mens is uniek en waarom zou iedere uitvaart daarom ook niet uniek zijn? Waar vroeger ‘standaard’ nog de norm was, mag een uitvaart nu bijzonder zijn. Passend bij de persoon die is overleden. -
Als afscheidsfotograaf kan ik jou heel goed vertellen waarom je als nabestaande een afscheid moet laten vastleggen, maar het is nog beter als je hoort wat andere nabestaanden hiervan vinden. De mensen die al eerder de keuze hebben moeten maken om het afscheid van hun dierbare te laten fotograferen. Want dat is het natuurlijk. Al krijg ik ook wel eens de vraag waarom je zoiets triests zou laten fotograferen. -
Kinderen en rouw. Dat zijn twee begrippen die je het liefst niet naast elkaar ziet staan. Kinderen zouden een onbezorgde jeugd moeten hebben en daar hoort de dood, en dus ook rouw, niet in thuis. -
Hoe vaak beginnen we in ons leven niet aan iets nieuws? We willen allemaal weleens iets anders of zijn toe aan iets nieuws. Soms is die drang zó sterk dat er echt iets móét veranderen en er een frisse wind door je leven moet waaien, omdat het plezier of de passie uit je leven verdwenen is. -
Wanneer je de wens hebt om na je dood begraven te worden, kun je kiezen voor een algemene begraafplaats, maar ook voor een natuurbegraafplaats. Bij een algemene begraafplaats is er een bepaalde looptijd waarin je graf in stand wordt gehouden. -
Alarda krijgt als bloemist met zoveel verschillende mensen en verhalen te maken. Deze verhalen kunnen mooi zijn of inspirerend en soms raken ze haar persoonlijk.