Cholesterol: niet (altijd) je vijand
‘Mogelijk miljoen Nederlanders extra aan de cholesterolverlagers door nieuwe richtlijn’ kopt de Volkskrant op 4 juni 2019. Deze één miljoen mensen komen nog eens bovenop de 2,1 miljoen Nederlanders die al cholesterolverlagers nemen. In een tijd waarin de cholesteroldwaasheid hevig woedt, kan de maatregel lang niet bij iedereen op veel bijval rekenen. Óók niet bij artsen. Veel vragen over cholesterol blijven – mede door onvoldoende wetenschappelijk bewijs – namelijk nog steeds onbeantwoord. Vragen als: ‘Hoe lager je cholesterol, hoe beter?’ ‘Zijn die medicijnen nou werkelijk nodig?’ ‘Wat is de rol van de farmaceutische industrie?’ Het antwoord op deze en andere cholesterolvragen, kan schuilen in een andere en verrassende hoek.
Grote gevolgen
De nieuwe richtlijn heeft grote gevolgen. De laatste acht jaar was de richtlijn voor de zogenaamde ‘slechte’ cholesterolsoort LDL 2,5. Maar daar kwam drie maanden geleden ineens een verandering in. Volgens de nieuwe richtlijn zou de hoeveelheid LDL in het bloed nog verder omlaag moeten: naar 1,8 om precies te zijn. De richtlijn heeft betrekking op mensen die al kampen met hart- en vaatziekten, en die nog geen zeventig jaar zijn. Met deze nieuwe, lage waarde zou een volgende ziekte bij hen worden voorkomen, is het idee. Om die waarde te bereiken, moeten deze mensen een strenger dieet gaan volgen. En nóg meer medicijnen slikken.
De invloed van de ‘Big Pharma’
Veel artsen reageerden kritisch op deze maatregel. Het aantal hart- en vaatziekten dat hiermee kan worden voorkomen, staat volgens hen namelijk niet in verhouding tot de nadelen van het medicijngebruik. Hierbij valt te denken aan alle bijwerkingen, zoals hevige spierpijn. Ook is het wel héél toevallig dat er ten tijde van de aankondiging van de nieuwe richtlijn ook nét een nieuw, duur cholesterolmedicijn op de markt is gebracht. Diegenen die profiteren van de nieuwe richtlijn, lijken dus vooral de medicijnfabrikanten te zijn. Cholesterolverlagers (statines) worden als melkkoe van de farmaceutische industrie gezien. De nieuwe richtlijn is daarmee een typisch voorbeeld van ongewenste en perverse medicalisering.
Denk eens in een andere richting
Eén ding mag dus zeker zijn: er is véél controverse rondom cholesterol, de effecten daarop van verzadigd vet en de manieren om hier invloed op uit te oefenen. En dat terwijl het laatste woord over cholesterolverlagers nog lang niet is gezegd! Zo komt in een onderzoek van Uffe Ravnskov en collega’s (2016) naar voren dat het verband tussen cholesterol en hart- en vaatziekten zelfs omgekeerd kan zijn. De onderzochte ouderen met meer LDL in hun bloed, liepen juist minder risico op het overlijden door hart- en vaatziekten! Bovendien komt uit andere wetenschappelijke onderzoeken naar voren dat cholesterolverlagers het risico op andere problemen soms aanzienlijk vergroten. Volgens Ravnskov en collega’s (2016) is dit te wijten aan het gegeven dat geforceerde verlaging van het cholesterolgehalte een negatieve invloed heeft op het immuunsysteem, waardoor je dus vatbaarder bent voor ziektes.
Hoe denk ik erover?
Als leefstijlcoach die zich verdiept heeft in de Hormoonfactor, heb ik een ander standpunt omtrent cholesterol. In mijn optiek is een verhoogd cholesterolniveau geen ziekte. Maar het is wél een indicatie dat er iets uit balans is in het lichaam. Hierbij denk ik aan (chronische) ontsteking in de vaatwanden. En in deze gevallen gebruik ik graag een metafoor. Als er ergens brand is, is de kans groot dat de brandweer aanwezig. Maar dit wil natuurlijk niet zeggen dat de brandweer de aanstichter van de brand is. Met cholesterol gaat dezelfde vergelijking op. Zijn er ontstoken vaatwanden en is er eveneens sprake van een verhoogd cholesterolniveau, dan wil dat niet zeggen dat het cholesterol de oorzaak is van het probleem. Sterker nog: cholesterol komt juist, net als de brandweer, de brand blussen.
Hoeveel weet jij over cholesterol?
Cholesterol: een bescherming?
Je leest het goed. Ik ben, na het doorspitten van divers onderzoek, ervan overtuigd dat cholesterol net zoals de brandweer de rol van ‘beschermer’ heeft. Cholesterol heeft namelijk belangrijke functies. De stof zet je lichaam onder andere aan tot het repareren van de vaatwanden. Je kunt cholesterol in je lichaam dus niet missen! En deze ontstekingen in de vaatwanden zijn niet het gevolg van het eten van (te veel) verzadigd vet. Deze zijn het gevolg van teveel suikers, snelle koolhydraten, ongezonde vetten (met name transvetten en gehard vet), tarwe en bewerkt voedsel. Wat je nu gaat lezen, doet waarschijnlijk je wenkbrauwen omhoog gaan. Maar naar mijn mening is het hoge cholesterolniveau juist nodig om de ontstekingen te genezen die als gevolg zijn ontstaan van dit laatste soort voedsel. Het gebruik van medicijnen die het cholesterol verlagen, kun je daarom wel vergelijken met het wegjagen van de brandweer bij een brand. Totaal niet slim dus, en op den duur net zo verwoestend voor je lijf als een grote brand.
Bang voor vet?
Bovendien zaait de cholesteroldiscussie veel onduidelijkheid over voeding. Door alle zin en onzin over cholesterol zijn we er allemaal bang voor geworden: het eten van vet. Immers: vet zorgt voor het dichtslibben van de aders, en is daarmee de grootste boosdoener van allerlei hart- en vaatziekten. Of toch niet? Daarbij heerst nog altijd de gedachte dat vet een echte dikmaker is. Maar gelukkig laat steeds meer wetenschappelijk onderzoek iets anders zien: gezonde vetten zijn júist nodig voor een goede fysieke en mentale gezondheid. Want wist je dat je belangrijkste hormonen (zoals oestrogeen, cortisol en testosteron) worden gemaakt op basis van cholesterol? Kortom: het is zaak om cholesterol in goede conditie te houden, en er een gezonde leefstijl op na te houden. Het kiezen voor producten met goede vetten (zoals noten, avocado’s en zalm) en het drastisch beperken van ongezond, bewerkt voedsel hoort daar ook bij.
Hoe zit het met jou?
Heeft het lezen van dit artikel jou aan het denken gezet? Let op: het stoppen met medicijnen of je leefstijl radicaal omgooien is altijd iets wat je in overleg met je arts moet doen. Maar het overstappen naar een gezonde leefstijl kan natuurlijk nooit kwaad. Zeker wanneer je kampt met overgewicht of met diabetes. Ik begrijp dat je door de stortvloed aan soms tegenstrijdige informatie misschien niet goed weet hoe je dit het beste kan aanpakken. Dat is logisch: het is bewezen dat je leefstijl zelfstandig veranderen niet gemakkelijk is. Daarom help ik je graag! Onder een gezonde levensstijl versta ik een perfecte balans tussen voeding, beweging en stress.. In het coachingstraject gaan we samen met deze verschillende elementen aan de slag.
Specialisten in jouw buurt
-
Personal training klinkt misschien vooral relevant voor mensen in revalidatie, of met overgewicht. Maar een personal trainer kan iedereen die een fitter leven wil leiden een voordeel opleveren! -
Wil je graag een gezonde leefstijl omarmen, maar vind je het moeilijk om dit vol te houden, of weet je niet waar je moet beginnen? Logisch, iedereen wil zich fit voelen en lekker in hun vel zitten. -
Hoofdpijn die wel drie dagen kan duren. Misselijkheid, overgeven en overgevoeligheid voor felle kleuren. Migraine is een vorm van hoofdpijn en komt voor bij zo’n 2,5% van de vrouwen, voornamelijk in de vruchtbare leeftijd. -
Veel fysieke klachten zijn te wijten aan een slecht bed. Lang niet iedereen beseft dat voldoende, met als gevolg dat men blijft doorlopen met klachten, die eigenlijk heel simpel te verhelpen zouden zijn. In dit artikel behandelen we de meest voorkomende fysieke klachten die veroorzaakt worden door te slapen op een bed dat niet bij je past of dat zodanig versleten is dat het een gevaar vormt voor je gezondheid. -
Een bonkend of heftig bonzend gevoel in je hoofd. Alle gordijnen dicht, want ieder straaltje licht veroorzaakt een hevige pijn. Misschien zelfs misselijkheid en braken. Komen deze klachten jou bekend voor? -
Zit je niet lekker in je vel? Ben je het zat om steeds te horen dat je ermee moet leren leven? -
Een van de moeilijkste dingen om te veranderen is je gedragspatroon. Op een gegeven moment zit je zo vastgeroest in je keuzes dat het een automatisme wordt. Dit geldt ook voor voeding. Als je moe bent of het druk hebt, heb je geen zin om uren in de keuken te staan. -
Een belangrijke oorzaak van de toename van de zogenoemde auto-immuunziekten en ontstekingsgerelateerde ziektebeelden is het toenemende gebruik van medicijnen. Bizar eigenlijk, want je zou verwachten dat medicijnen het probleem juist zouden moeten oplossen. -
Best lastig; je wilt gezond blijven, maar dat doe je niet door te veel of juist te weinig calorieën binnen te krijgen. Zo lang je iets te weinig calorieën dagelijks binnenkrijgt zul je langzaam, stukje bij beetje blijven afvallen. Krijg je sluipenderwijs iets te veel calorieën dagelijks binnen, tja, dan wacht het omgekeerde effect: je komt aan, elke dag weer een beetje. -
Er wordt weleens voor de grap beweerd dat, wanneer je een zeeschelp tegen je oor houdt, je het ruisen van de zee hoort. Dit is eigenlijk het ruisen van je oor. Wanneer je de schelp weer wegdoet, is de ruis weg.