Leven met kanker: hoe ga ik om met mijn emoties?

Paul Simons

Het verwerkingsproces

Na de diagnose van een ernstige ziekte als kanker kom je in een rollercoaster terecht. Het is aan jou om overeind te blijven. Je moet je overleveren aan al het behandelingsgeweld van de medische mallemolen en je aanpassen aan je veranderde levensperspectief. Je dromen, je ambities, je doelen: alles staat op zijn kop. Alles waar jij je ooit zeker over voelde, is gebroken, en het is aan jou om de scherven zo goed mogelijk aan elkaar te lijmen. En bij dat proces horen boosheid en verdriet. Ook na de behandeling word je geconfronteerd met heftige gevoelens. Omdat de periode van de operaties en therapieën in het teken stond van overleven, kon je minder aandacht besteden aan je gevoelsleven. Als gevolg hiervan kom je vaak pas na de behandeling toe aan het verwerken van alles wat je hebt meegemaakt. Boosheid, verdriet, blijdschap en opluchting: je wordt heen en weer geslingerd door je gevoelens.

Emoties en gevoelens die veel voorkomen tijdens het ziekteproces en daarna

• Verdriet. Je hebt verdriet om alles wat je bent kwijtgeraakt door je ziekte. In de eerste plaats is dat je gezondheid. Maar ook voel je je verdrietig omdat je je toekomstplannen of dagelijkse bezigheden (voorlopig) niet meer kunt ervaren. Het verdriet kan steeds sluimerend aanwezig zijn, en je op een willekeurig moment overmannen.
• Boosheid. Je bent boos op je lichaam dat het je in de steek heeft gelaten, boos op je arts die deze diagnose heeft gesteld en boos op anderen die je niet of te weinig begrijpen.
• Angst. Je vreest dat de ziekte niet onder controle kan worden gekregen, of zal terugkomen. Je hebt angst om veel pijn te krijgen, dat je je steeds slechter begint bij te voelen, zelfs dat je het niet overleeft..
• Machteloosheid. Het is maar afwachten of de behandeling zal aanslaan en je kunt voor jouw gevoel weinig doen om het proces te beïnvloeden.

Even voorstellen

Soms is het fijn om extra ondersteuning te krijgen van een deskundige. Iemand die erkent hoe rot het is om te moeten leven met de diagnose ‘kanker’ en alle bijbehorende emoties, en die jou handvatten kan aanreiken om hiermee om te gaan. Doordat mijn vrouw kanker had, heb ik zelf ondervonden hoe deze ziekte het leven overneemt. Letterlijk en figuurlijk. Vanaf het moment dat de arts je vertelt wat er aan de hand is, word je geleefd, en weet je niet wat je allemaal te wachten staat. Je kunt dan worden meegezogen in een negatieve spiraal van angst en onzekerheid.