verwaarlozing

Emotionele verwaarlozing is kindermishandeling

Bij de term ‘kindermishandeling’ ben je al snel geneigd om aan fysiek misbruik te denken. Ouders met ‘losse handjes’ die hun kind op een ongeoorloofde manier denken te moeten straffen. Een veel minder zichtbare vorm is de emotionele verwaarlozing waarbij ouders langdurig tekortschieten in het geven van liefde en positieve aandacht aan het kind. En daar kan het kind op den duur behoorlijk last van krijgen.

Veilig nest

Emotionele verwaarlozing gebeurt niet altijd met opzet. Sommige ouders zijn, vanwege hun eigen (psychische) problemen, niet of onvoldoende in staat hun kinderen de zorg, liefde en aandacht te geven die ze nodig hebben. Ieder kind heeft genegenheid nodig, een warm en veilig nest waar aandacht is voor zijn behoeften. Waar hij gesteund en gestimuleerd wordt, zodat hij kan opgroeien tot een stabiele volwassene.

KOPP-kind

Nederland telt naar schatting 400.000 ouders met psychische problemen. Hun kinderen worden ook wel ‘KOPP-kinderen’ genoemd: Kinderen van Ouder(s) met Psychische Problemen. KOPP-kinderen hebben tijdens hun jeugd vrijwel altijd te maken met emotionele verwaarlozing en lopen daardoor een grotere kans om getraumatiseerd te raken dan hun leeftijdsgenootjes die in een stabieler gezin opgroeien.

Een veel minder zichtbare vorm van kindermishandeling is emotione verwaarlozing

Getraumatiseerd

Op volwassen leeftijd kan zich dat uiten in somberheid of depressiviteit, bindingsangst, maar ook in het zichzelf troosten met behulp van genotsmiddelen, zoals eten, drugs of drank. Vaak zijn ze zich niet eens bewust van hun vroegkinderlijke traumatisering, en dit komt er in de reguliere hulpverlening dikwijls ook niet uit. Ze zijn loyaal naar hun ouders. Oké, hun jeugd was niet echt ideaal, maar ‘zo erg was het nu ook weer niet, ik werd nooit mishandeld’.

Herkenning

Omdat ik zelf een KOPP-kind ben, herken ik dit maar al te goed. Daarom weet ik ook hoe belangrijk het is om te leren inzien welke invloed die emotionele verwaarlozing van vroeger heeft op je leven nu. Pas wanneer die (h)erkenning er is, ontstaat er ruimte. Pas dán kun je de juiste aandacht geven aan dat kind in jezelf dat bang is, angstig en alleen, en zich niet veilig voelt.

Erkenning

In de therapie die ik geef, begeleid ik mijn cliënten in het herstellen van de effecten van hun opgelopen tekort aan (liefdevolle) aandacht. Hierbij is de aandacht niet gericht op de ouders. Het heeft geen zin om hun verwijten te maken, maar het is wel goed als de emoties eruit komen. Pas dan is er ruimte voor begrip en kan de pijn worden verzacht, het zelfbeeld hersteld en het tekort aan liefde worden aangevuld. Pijn verandert in kracht en je gaat leven in plaats van overleven. Deze thema’s zijn van groot belang in mijn eigen leven geweest en ik werk er ook mee in mijn praktijk.

Nieuwe betekenis

Het is belangrijk dat je aan je eigen traumatische jeugdervaringen een nieuwe betekenis leert geven. Dat het emotioneel verwaarloosde kinddeel wat je in jezelf meedraagt, wordt (h)erkend en eindelijk mag ervaren dat jij er als volwassene nu vriendelijke aandacht aan kan leren geven. Zo kan er een gevoel van balans en regie over je eigen leven groeien waar je je nu baak nog slachtoffer voelt van je eigen herinneringen en reacties.

Datum: 22 mei 2019